Publisert 1. oktober 2018
I dag går høyringsfristen ut for forslaget om ny stillingsstruktur i høgare utdanning. Eitt av spørsmåla utvalet skulle ta stilling til, var om dagens karrierevegar gjer det attraktivt å jobbe ved norske universitet og høgskular. Meiningane i sektoren er delte.
Utvalet, som vart leia av Arild Underdal, har foreslått tre karrierestigar i akademia.
Rektor Dag Rune Olsen ved Universitetet i Bergen (UiB) er meir tvilande til dei nye stigane.
– Eg er skeptisk til at vi kan ende opp med mange parallelle karrierestigar inn mot meir eller mindre same aktiviteten, nemleg forsking, seier han.
Underdal-utvalet vil stramme inn på bruken av postdoktorstillingar, og utvide postdoktorperioden til fire år. Aronsen i Akademiet for yngre forskere er svært glad for dette.
Han har også stor tru på ein eigen fagstøttestige, som ifølgje utvalet skal synleggjere gruppa som arbeider med ulike støttefunksjonar.
– I mange fagmiljø er det stipendiatar og postdoktorar med høg teknisk kompetanse som gjer mykje av jobben i store forskingsprosjekt. Mange postdoktorstillingar blir misbrukte. Reelt sett blir postdoktorane brukte som fagstøtter, men utan høve til vidare karriere i det noverande systemet.
Aronsen meiner difor det ville vere betre å satse på fagstøttestillingar.
– Vi trur at ein god del av postdoktorstillingane heller burde vere fagstøttestillingar, der det kan vere mogleg å utvikle ein karriere. Innanfor moderne forsking jobbar vi stadig meir i lag, og det er lettare å setje saman forskarlag som har eit felles mål i staden for at alle konkurrerer mot kvarandre.
– Men målet for mange postdoktorar er vel å bli professor?
– Ja, og ein del av postdoktorane skal kunne konsentrere seg om det tradisjonelle førsteamanuensis-professor-løpet.
Rektor Olsen meiner forslaget frå ekspertutvalet verkar lite gjennomarbeidd.
– Ved UiB er vi ikkje sikre på at forslaget slik det ligg føre i dag, er moge nok til å gje oss gode retningslinjer framover. Eg kunne tenkt meg at utvalet hadde sett meir på karriereløpet ved andre universitet i Europa, og i større grad late seg inspirere av dei, seier han.
– Det er positivt at utvalet har sett på karrierevegar for unge akademikarar, som det kanskje ikkje er plass til i det tradisjonelle førsteamanuensis-professor-løpet. Vi treng høgt utdanna akademisk arbeidskraft for å bemanne ein del av det tekniske utstyret og utføre grunnleggande analysar. Fleire med doktorgrad jobbar i denne typen tekniske stillingar, og det er viktig å anerkjenne desse, seier han.
Utvalet meiner den kombinerte forskar-lektor-stigen skal vere fleksibel, og innehalde trekk frå lektor–dosent-stigen, men samtidig skal det vere ein stige for den veksande gruppa av forskarar i sektoren.
– Når det gjeld forskar-lektor-stigen, er vi mest opptekne av korleis vi kan utvikle forskarressursar og arbeidskraft til store eksternt finansierte prosjekt, seier Olsen.
Ifølgje utvalet skal det vere mogleg å bevege seg frå forskar-lektor-stigen over til førsteamanuensis-professor-stigen.
– Ei førsteamanusis- eller professorstilling skal vere noko ein søkjer seg til eller søkjer opprykk innanfor. Det er jo også mogleg i dag, så eg forstår ikkje kva dette nye momentet er. Dette er eit eksempel på at forslaget er lite gjennomarbeidd.
